De Crisiskaart ondersteunt het herstel van cliënten
De kracht van de Crisiskaart
De Crisiskaart is een aanvulling op de behandeling en begeleiding van de cliënt waardoor hun zelfregie wordt vergroot en de sociale redzaamheid versterkt.
De Crisiskaart ondersteunt het herstel van cliënten doordat naast de behandeling een instrument ter beschikking komt waarmee de cliënt zelf sturend kan zijn in lastige situaties in de eigen omgeving. Met een Crisiskaart kan de kaarthouder informatie gegeven aan de omgeving en beschikt de cliënt over een middel om de eigen wensen en behoeften aan steun duidelijk te maken.
De kracht van de Crisiskaart is vooral dat de kaart eigendom is van de kaarthouder en door de kaarthouder wordt opgesteld met ondersteuning van een ervaringsdeskundige.
De kaart werkt preventief doordat een acute situatie verkeerde behandeling of opnames voorkomen kan worden. Uit de ervaringen van de kaarthouders blijkt dat opnames worden voorkomen of minder langdurig zijn en dat fouten bij medicatie vermeden worden.
Beleid en de Crisiskaart
De Crisiskaart is een speerpunt in het beleid van het Landelijk Schakelteam Verward Gedrag en ook onderdeel van het beleid van het Regionaal Schakelteam Verward Gedrag in de regio Utrecht. Doelstelling is dat in Nederland hulpverleners kennis hebben van de Crisiskaart en passende zorg kunnen leveren wanneer dat nodig is en dat mensen met verward gedrag door het bezit en gebruik van de kaart minder nadeel ondervinden wanneer het even niet goed gaat.
De doelgroep van de Crisiskaart zijn cliënten met een psychische kwetsbaarheid die tijdelijk niet in staat kunnen zijn te verwoorden wat er met hun aan de hand is en welke steun en hulp noodzakelijk is. Dat zijn zowel mensen met een Ernstige Psychiatrische Aandoening, als mensen die tijdelijk gedesoriënteerd kunnen raken.
Dat kan van toepassing zijn op een breed scala aan diagnoses afhankelijk van de situaties waarin de cliënt kan komen te verkeren in de openbare ruimte en waarbij zelfredzaamheid ondersteund moet worden. De Crisiskaart wordt ingezet als middel om behandeling te ondersteunen maar ook om na en naast behandeling terugval te voorkomen of de gevolgen van een terugval te beperken.
Bij vragen of een cliënt baat kan hebben bij het maken van een Crisiskaart kunt u contact maken met het Steunpunt GGZ voor overleg of advies.
Het maken van een Crisiskaart zorgt ervoor dat cliënt, omgeving en hulpverlener meer inzicht krijgen in crisissituaties en hierop kunnen anticiperen. De cliënt gebruikt zijn eigen ervaring met crisissituaties om maatregelen te treffen voor volgende crisissituaties. De Crisiskaart brengt de sociale omgeving en hulpverlening op de hoogte van de situatie van de cliënt en vastgelegde afspraken worden minder makkelijk opzij geschoven. Enkele resultaten van een randomized controlled trial (RCT) die de werking van de Crisiskaart bevestigde:
• De groep cliënten met een Crisiskaart kreeg significant minder vaak een rechterlijke machtiging dan de controlegroep zonder kaart.
• Crisisplannen die door crisiskaartconsulenten waren opgesteld, waren kwalitatief beter dan plannen die door behandelaren werden opgesteld.
In de zorg wordt het maken van een CPAP, of een signaleringskaart breed toegepast. Daarmee wordt vaak voldaan aan het hebben van een crisisplan om in acute situaties effectief te kunnen optreden. De Crisiskaart vervangt deze instrumenten niet maar is een toevoeging waarbij de cliënt op basis van dat plan een praktische kaart maakt die hij bij zich kan dragen en kan tonen aan derden om hulp te vragen of om derden te informeren over wat er met hem of haar aan de hand is. De Crisiskaart is daarmee de laatste stap naar het versterken van zelfredzaamheid van de cliënt in de openbare ruimte.
De Crisiskaart is in het bijzonder gericht op het gebruik in de openbare ruimte en naar externe partijen.
Overigens kan de Crisiskaart ook aanleiding zijn tot het opstellen van een signaleringsplan of CPAP wanneer die nog niet eerder is gemaakt.
De Crisiskaart wordt in principe gemaakt door een ervaringsdeskundige-niet behandelaar. Daarmee wordt de eigen rol van de cliënt vergroot en het eigenaarschap ondersteund. Het maken van een Crisiskaart vraagt specifieke deskundigheid en kennis en van de administratieve procedure om de kaart te maken. Onder bepaalde omstandigheden kan een hulpverlener ook zelf een Crisiskaart maken samen met de cliënt wanneer die specifieke deskundigheid aanwezig is en de band met de cliënt zodanig is dat deze werkwijze de voorkeur geniet.
Voor meer informatie over het opstellen van de Crisiskaart kunt u contact maken met het Steunpunt GGZ.
Het opstellen van de crisiskaart wordt in de meeste gevallen bekostigd uit de reguliere zorg die instellingen bieden. Het Steunpunt GGZ heeft een beperkte capaciteit om crisiskaarten op te stellen en daar zijn geen kosten aan verbonden. Overigens zijn er afhankelijk van de situatie in uw gemeente vaak ook mogelijkheden om projectsubsidies aan te vragen wanneer tijdelijk bijzondere inspanning of inzet vereist is bij het ontwikkelen van het werken met de crisiskaart in het kader van het beleid ten aanzien van verward gedrag.
Het Steunpunt GGZ Utrecht geeft de Crisiskaart in de regio uit. Het verschaft informatie aan instellingen en professionals over het werken met de kaart en adviseert organisaties bij het integreren van de Crisiskaart in het eigen aanbod. Onder andere kunnen ervaringsdeskundigen getraind worden in het maken van de Crisiskaart.
Het Steunpunt is de licentiehouder voor de Crisiskaart in de regio Utrecht en geeft voor de regio de kaart uit. Zij houdt bij welke kaarten zijn uitgegeven en informeert de kaarthouders jaarlijks of er behoefte is om de kaart aan te passen aan veranderde omstandigheden.
Verder bewaakt het Steunpunt de kwaliteit van de Crisiskaart en organiseert zij intervisie voor de facilitators die de kaart opstellen met cliënten.
